ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Το Μουσείο Νεάπολης, το οποίο μετονομάστηκε σε Λαογραφικό και Ιστορικό εγκαινίασε την Κυριακή 31 Ιουλίου 2016 η Αναπληρώτρια Υπουργός Παιδείας κ. Αθανασία Αναγνωστοπούλου, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Αρναουτάκης και ο Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γεράσιμος.

Ίδρυση

Στις 16 Ιανουαρίου του 1979 τα μέλη της προσωρινής διοικούσας επιτροπής της ΠΛΕΑΜ συνεδριάζουν και εξουσιοδοτούν τρία μέλη της εταιρείας, τον Γιάννη Κούνδουρο, τον Χουρδάκη Αντώνη και τον Κωνσταντίνο Σπίθα, να συναντήσουν τον υπουργό Πολιτισμού και Επιστημών με σκοπό την χρηματοδότηση της Εταιρείας για την ίδρυση λαογραφικού μουσείου. Στις 28 Ιανουαρίου του 1979 συγκροτείται ομόφωνα το Διοικητικό Συμβούλιο σε σώμα ως εξής:

Μέλη:

Δείτε περισσότερα

Στις 15 Φεβρουαρίου του 1979 ο γραμματέας της εταιρείας ενημέρωσε το Δ.Σ για την παραχώρηση της χρήσης του ορόφου του οικήματος του ΟΔΜΠ(οργανισμού διαχείρισης μητροπολιτικής περιουσίας), ένα εμβληματικό κτήριο του μεσοπολέμου στην κεντρική πλατεία της πόλης, με σκοπό να στεγασθεί το λαογραφικό μουσείο.

Τα εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου Νεάπολης γίνονται σε κλίμα πανηγυρικό στις 15 Αυγούστου 1979 από τον γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Νίνο, ημέρα που η Νεάπολη πανηγυρίζει την εορτή του 15/Αύγουστου και το Μητροπολιτικό ναό «Μεγάλη Παναγία».

Νέο Μουσείο

Η αναγκαιότητα της επανέκθεσης του Μουσείου είχε ήδη τεθεί ως αίτημα από τις αρχές του 2000, λόγω της ακαταλληλότητας πλέον του κτηρίου που το στέγαζε (έλλειψη βοηθητικών χώρων, απροσπέλαστο σε ανθρώπους με κινητικά προβλήματα, κλπ), αλλά και της ανάγκης για την ουσιαστική ανανέωση της έκθεσης.

Το αίτημα αποσκοπούσε στην παραχώρηση από τον τότε Δήμο Νεάπολης, του ιστορικού κτηρίου του Γυμνασίου Νεάπολης, το οποίο από το 1984 που έπαψε να λειτουργεί ως σχολείο, ήταν κλειστό.

Δείτε περισσότερα

Η μεγάλη χρονική απόσταση που χωρίζει την ιδέα από την εφαρμογή της οφείλεται στη δυστοκία παραχώρησης του κτηρίου την εποχή εκείνη, μέρος του οποίου παραχωρήθηκε μόλις το 2011, από τον Καλλικρατικό Δήμο Αγίου Νικολάου και την ανακαίνιση του οικοδομήματος που έχρηζε προσαρμογών, ώστε να ανταποκρίνεται στο νέο του ρόλο (ΑμεΑ, αίθουσα πολυμέσων κλπ). Για τη μετατροπή του εργάστηκαν οι αρχιτέκτονες Οδυσσέας Σγουρός και Κωστής Φούσκης, ο Πολιτικός Μηχανικός Γιώργος Καφφετζάκης και το ΔΣ της ΠΛΕΑΜ που είχε και την ευθύνη της επανέκθεσης των συλλογών. Προϊόν συλλογικής και επίπονης εργασίας, το έργο αυτό, στο οποίο περιλαμβάνεται και ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού του μουσείου, ολοκληρώθηκε 30 Δεκεμβρίου 2015. Με προϋπολογισμό 207.000 ευρώ του τοπικού Προγράμματος leader, τη στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου και πολλών επαγγελματιών και ιδιωτών.

Κομβικό σημείο για το σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, και την επανέκθεση υπήρξε η ενιαία αντιμετώπιση και συνέργεια του κτηρίου – κελύφους με τις ιδιαιτερότητές του και των ενοτήτων – εκθεμάτων, ώστε να ευρίσκονται σε μια διαρκή διαλεκτική σχέση.

Το περιεχόμενο και η μορφή της έκθεσης – η δομή, η χωροθέτηση, η σκηνογραφία, τα χρώματα, τα υλικά – συναντήθηκαν με το ρυθμό και τη λιτότητα της γεωμετρίας του κτηρίου. Στόχος είναι η επίσκεψη στο μουσείο να μετατραπεί σε ταξίδι ιχνηλάτησης του παρελθόντος που η ίδια η έκθεση επικαιροποιεί, δίδοντας τη δυνατότητα μιας προσωπικής αντίληψης του καθενός για τις ιστορικές και πολιτισμικές διαδρομές του τόπου. Η έκθεση υποστηρίζεται από εύληπτα πληροφοριακά θεματικά κείμενα με διάθεση αυτονομίας, καθώς και ο επεξηγηματικός υπομνηματισμός των εκθεμάτων απευθύνεται στις ανάγκες ενημέρωσης του ευρύτερου κοινού.

Το κτήριο

Φέρει την ονομασία «παλαιό Γυμνάσιο Νεάπολης». Κατασκευάστηκε στα 1870, την τελευταία περίοδο της Οθωμανικής Κυριαρχίας στην Κρήτη. Διοικητής (πασάς) της περιοχής ήταν ο Κωστής Αδοσίδης, ο οποίος εγκατέστησε την πρωτεύουσα της Διοίκησης στο «Καινούργιο Χωριό», αφού το μετονόμασε σε Νεάπολη και ενώ ταυτόχρονα σχεδίασε και οικοδόμησε δημόσια κτήρια για στέγαση όλων των υπηρεσιών.

Αυτό το κτήριο είχε προγραμματιστεί για να στεγάσει νοσοκομείο. Όμως μετά την αποχώρηση του Αδοσίδη το 1874, το κτήριο άλλαξε προορισμό. Προτιμήθηκε από τους κατοίκους η στέγαση του Γυμνασίου. Έκτοτε και ως το 1984, δηλαδή ένα αιώνα και πλέον, στέγασε ανελλιπώς τα όνειρα και τις φιλοδοξίες εκατοντάδων νέων, που προσδοκούσαν τη βελτίωση της ζωής τους μέσα από τις σπουδές, παραμένοντας ως το 1916 το μοναδικό Γυμνάσιο του νομού Λασιθίου με σπουδαίους δασκάλους και τη δυνατότητα εγγραφής των αποφοίτων του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών χωρίς εξετάσεις. Το Παλαιό Γυμνάσιο Νεάπολης έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την ΥΑ/1881/18204/12-9-78. Πρόκειται για ισόγειο πετρόκτιστο κτήριο που στεγάζεται με ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη. Η κάτοψη του διαμορφώνεται σε σχήμα Π περικλείοντας ένα ανοικτό αίθριο. Περιμετρικά του αιθρίου υπάρχει ένα περιστύλιο που λειτουργεί ως διάδρομος επικοινωνίας των χώρων των δύο παράλληλων σκελών του κτηρίου μεταξύ τους.